Begeleiden van verlies en rouw bij volwassenen
Omgaan met verlies wordt rouwen genoemd. Rouw komt voor bij elke vorm van verlies. De manier waarop een mens met verdriet omgaat hangt van veel factoren af. Rouwen is een proces wat individueel en een persoonlijk proces is, heel veel energie kost, zeer pijnlijk is en hard werken vraagt. Rouwen kan een zwaar, moeizaam en verwarrend proces zijn. Het kan je vreselijk van je stuk brengen. Het zal nooit meer zijn zoals vroeger. Aan de ene kant is er het verlies aan de andere kant gaat het leven door. Er staat je een ander leven te wachten. Belangrijk bij rouw is het verlies te erkennen met alle gevoelens en emoties die er zijn en komen. Rouw is een normale reactie op een verlies.
Rouwen
Rouwen is een complex proces dat niet alleen invloed heeft op onze emoties, maar ook op ons brein. Ieder mens staat voor de taak om met deze rouw om te gaan. Het wordt ook wel rouwarbeid genoemd. Dat woord wordt gebruikt om aan te geven dat er werk moet worden verricht. Het is iets waar je ook gewoon moe van kan worden. Sommige mensen worden zo moe dat ze niet in staat zijn om hun dagelijks leven voort te zetten.
Je rouwt op jouw manier
Er is geen kant-en-klare oplossing aan te dragen voor omgaan met een verlies en rouw. Bij rouwen is geen goed of fout. Je rouwt op jouw manier. Je zult de rouw moeten toelaten in je leven. Nieuwe manieren moeten vinden om je leven zonder hetgeen je hebt verloren vorm te geven. En dat kan pijn doen en tijd kosten. Rouw duurt zolang als het duurt. Dit kan maanden of zelfs jaren duren. Rouw kent geen tijdschema; gedachten, emoties, gedragingen en andere reacties kunnen komen en gaan. Ik zal dit niet voor je kunnen veranderen of de tijd kunnen verkorten. Ik kan wel naar je luisteren en met mijn professionele en persoonlijke blik samen met jou naar de situatie kijken. Ik kan er voor je zijn.
Rouwsymptomen
Na een verlies kunnen rouwsymptomen optreden, deze kunnen elkaar afwisselen en versterken, ze kunnen komen en gaan.
Mensen die een verlies hebben te verwerken merken vaak dat ze concentratieproblemen hebben en sneller geëmotioneerd zijn. Andere psychische symptomen die kunnen worden ervaren zijn: ongeloof, irritatie, prikkelbaar, onmacht, ontkennen, boosheid, angst, eenzaamheid, piekeren, verdoving, rusteloos, nachtmerries, schrikreacties en depressieve gedachten.
Naast verschillende psychische symptomen kunnen er ook verschillende lichamelijke symptomen bij rouw beleefd worden. Als je rouwt kunnen mensen zich moe, passief of fut- en energieloos voelen. Symptomen zoals hoofdpijn, hartkloppingen, druk op de borst, slaapproblemen, spier- of buikpijn, gebrek aan eetlust of overactief kunnen er zijn.
Wil jij minder zorg(en) en meer leven?
Dit kan zijn vanuit prive-omstandigheden als vanuit een werksituatie.
Herken jij jezelf in een van de volgende situaties?
Bij rouw denk je misschien als eerste aan het verliezen van een dierbare, maar er bestaan meer soorten rouw. Er kan dus ook sprake zijn van een (groot) verlies zonder dat hier een overlijden aan vooraf is gegaan. Het is belangrijk dat je weet dat je bij alle vormen van verlies, een rouwproces doorgaat. Misschien herken jij je in één van onderstaande voorbeelden:
Rouw bij overlijden dierbare: Het is erg zwaar om iemand te verliezen die jou dierbaar is. Een familielid of een vriend verliezen kan hard aankomen. Misschien vulde deze persoon wel een bepaalde rol in jouw leven, die nu wegvalt. Dat kan het gemis nog groter en pijnlijker maken.
Rouw bij overlijden huisdier: Het verlies van een geliefd huisdier kan je zwaar vallen. Een huisdier is vaak een volwaardig lid van het gezin, en wanneer die wegvalt kan dat een enorme impact hebben. Het is niet een kwestie van ‘gewoon een nieuwe nemen’, dat maakt het gemis niet minder.
Rouw bij het uitgaan van een relatie: Een scheiding of het verbreken van een (jarenlange) relatie doet pijn. De relatie is voorbij en het samen zijn is niet meer. Je neemt afscheid van je relatie en moet verder leren gaan zonder de ander. Leren omgaan met dit verlies en de veranderingen die het teweeg brengt, kan lastig zijn.
Rouw bij verlies baan: Het verliezen van een baan kan een grote weerslag op je hebben. Werken geeft regelmaat, structuur, zelfvertrouwen en zekerheid aan het leven. Niet alleen omdat je inkomsten verliest, maar ook omdat je baan deels identiteitsbepalend kan zijn, het een groot en belangrijk onderdeel is van jouw leven en het verlies ervan je zelfbeeld kan beschadigen. Als dat ineens wegvalt, kunt je je verloren voelen en rouwklachten ontwikkelen.
Rouw bij een miskraam: Als vrouw voel je je vaak ontzettend verdrietig vlak na een miskraam en dit kan ook zeer traumatisch zijn. Ook voor je partner kan het zwaar zijn. Een miskraam is een ingrijpende gebeurtenis en het kost tijd om het verlies een plek te geven.
Het is waarschijnlijk je grootste angst als ouder: je kind verliezen. En als deze angst dan werkelijkheid wordt, bevind je je in een nachtmerrie. Alsof je een stukje van jezelf verliest en het onmogelijk lijkt je ooit weer goed te voelen.
Wanneer is het verstandig om hulp te zoeken?
Als jij daar behoefte aan hebt, als je vast dreigt te lopen in je rouw, als het meer energie kost dan je hebt. Soms kan het heel fijn zijn om je verhaal te vertellen aan iemand die niet binnen je sociale kring valt. Iemand die onbevooroordeeld luistert en meekijkt in je leven. Ik luister op een andere manier naar jouw verhaal dan de mensen om je heen.
Wanneer loop je vast in je rouw? Om goed te rouwen is het nodig dat je de rouw doorleeft en dat je je bezig houdt met het verlies, en al wat dat met zich meebrengt. Maar ook dat je nadenkt over de vraag hoe je je leven vorm moet gaan geven zonder datgene wat je bent verloren.
Kun je niet met het verlies omgaan? Maak jij je zorgen? Nemen je klachten toe? Of kun je niet meer goed functioneren? Ook als je twijfelt of counseling of coaching voor jou van toegevoegde waarde is kan je contact met mij opnemen. Samen kijken wij naar je situatie.
Wij denken vaak dat rouw met de tijd kleiner wordt, maar het is eigenlijk dat het leven eromheen groeit.
Als je het (dreigende) verlies overweldigend vindt of hulp wenst bij persoonlijke groei kan ik er voor je zijn om te helpen. Over het algemeen richt mijn verlies- en rouwbegeleiding zich op het herstellen van jouw emotionele balans.